یادداشت مدیر مسوول پری ناز اسبلی

آیا بین حجاب در قرن 21 و حجاب در صدر اسلام تفاوتی است؟ آیا خوش لباس بودن و مطابق با مد روز پیش رفتن گناه دارد؟

زیبایی و علاقه به زیبایی یکی از نیازهای ذاتی بشر است. انسان همواره دوست دارد، زیباترین باشد و به زیبایی ها بنگرد. خوش‌پوشی یکی از مصادیق زیبایی در بین مردم و به خصوص زنان به شمار می رود.

در دین اسلام توصیه‌های فراوانی در مورد نحوه پوشش انسان در جامعه شده است و علاوه بر حفظ آراستگی، زیبایی لباس هم مطرح می باشد. این توصیه به خصوص برای خانم ها مهمتر است. برای همین لازم است در جامعه اسلامی ایران الگوهای پوششیِ زیبا و برازنده‌ی زن مسلمان را در جامعه ترویج دهند تا ذائقه‌ها به سمت مدل‌هایی که بر مبنای سبک زندگی غربی بنا شده است نروند. این الگوها باید اولا منطبق بر حدود اسلامی بوده و ثانیاً با عرف همخوانی داشته باشد.

فلسفه قرار دادن حجاب در اسلام، عظمت بخشیدن به گوهر وجودی زن است، اما متأسفانه به دلیل عدم آگاهی برخی افراد از فلسفه حجاب، این افراد بی خبر از ارزش و شأن خود به پیروی از مدهای غربی روی می آورند. شاید یکی از دلایل تمایل بانوان ایرانی به مدهای غربی، زیبایی و جذابیت بصری آنها باشد، چرا که لباس های دوخت ایران اکثر اوقات طرح های ساده و تکراری دارند و از نظر رنگ بندی نیز چندان جالب نیستند.

نوع پوشش بخصوص برای خانم ها مساله ای است که در فرهنگ کشورمان بسیار اهمیت داشته و دارد اما به نظر می رسد که چندی است با بی توجهی به این مساله، فرهنگ اصیل ایرانی- اسلامی در حال نابودی است و ما اگر نتوانيم الگو و نماد سازي به موقع و مناسبی در خصوص حجاب داشته باشيم، نمي‌توانيم آنطور که باید از ارزش ها و اخلاقیات خود دفاع کنیم. و در این زمینه باید تمام مسئولین، نهادهای ذیربط و حتی تولید کنندگان پوشاک همکاری لازم را داشته باشند تا با عرضه الگوهای برازنده‌ی زن مسلمان، ذائقه‌ها را به سمت مدل‌های مبتذل غربی دور سازند.

البته در این رابطه رسانه باید از یک طرف با شناساندن پوشش اصیل سنتی و بومی و پتانسیل های طراحان داخلی می توانند نقش بسزایی در مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن ایفا کنند.

در مورد پوشش چنانچه قرآن می فرماید:

{… وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی‏ جُیُوبِهِنَّ وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلی‏ عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمِیعاً أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ[1] _ }[2]

{” آنها باید خمارهای خود را بر سینه‏های خود بیفکنند” (وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی‏ جُیُوبِهِنَّ).

” خمر” جمع” خمار” (بر وزن حجاب) در اصل به معنی پوشش است، ولی معمولا به چیزی گفته می‏شود که زنان با آن سر خود را می‏پوشانند (روسری).

” جیوب” جمع” جیب” (بر وزن غیب) به معنی یقه پیراهن است که از آن تعبیر به گریبان می‏شود و گاه به قسمت بالای سینه به تناسب مجاورت با آن نیز اطلاق می‏گردد.

از این جمله استفاده می‏شود که زنان قبل از نزول آیه، دامنه روسری خود را به شانه‏ها یا پشت سر می‏افکندند، به طوری که گردن و کمی از سینه آنها نمایان می‏شد، قرآن دستور می‏دهد روسری خود را بر گریبان خود بیفکنند تا هم گردن و هم آن قسمت از سینه که بیرون است مستور گردد.

[یک زن نمی تواند در مقابل هر کسی هر گونه که بخواهد لباس بپوشد یا رفتار کند قرآن] مواردی را که زنان می‏توانند در آنجا حجاب خود را برگیرند و زینت پنهان خود را آشکار سازند با این عبارت شرح می‏دهد:

آنها نباید زینت خود را آشکار سازند (وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ).

” مگر (در دوازده مورد):

1- برای شوهرانشان” (إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ).

2-” یا پدرانشان” (أَوْ آبائِهِنَّ)

3-” یا پدران شوهرانشان” (أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ).

4-” یا پسرانشان” (أَوْ أَبْنائِهِنَّ).

5-” یا پسران همسرانشان” (أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ).

6-” یا برادرانشان” (أَوْ إِخْوانِهِنَّ).

7-” یا پسران برادرانشان” (أَوْ بَنِی إِخْوانِهِنَّ).

8-” یا پسران خواهرانشان” (أَوْ بَنِی أَخَواتِهِنَّ).

9-” یا زنان هم کیششان” (أَوْ نِسائِهِنَّ).

10-” یا بردگانشان” (کنیزانشان) (أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ).

11-” یا پیروان و طفیلیانی که تمایلی به زن ندارند” (افراد سفیه و ابلهی که میل جنسی در آنها وجود ندارد) (أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ).

12-” یا کودکانی که از عورات زنان (امور جنسی) آگاه نیستند” (أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلی‏ عَوْراتِ النِّساءِ).

و بالآخره …[در این آیه بیان می کند که]:” آنها به هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود” (و صدای خلخالی که بر پا دارند به گوش رسد) (وَ لا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ).

آنها در رعایت عفت و دوری از اموری که آتش شهوت را در دل مردان شعله‏ور می‏سازد و ممکن است منتهی به انحراف از جاده عفت شود، آن چنان باید دقیق و سختگیر باشند که حتی از رساندن صدای خلخالی را که در پای دارند به گوش مردان بیگانه خود داری کنند، و این گواه باریک بینی اسلام در این زمینه است.}[3]

امیدواریم با توجه به آیه ی فوق متوجه کیفیت حجابی که مورد نظر اسلام هست شده باشید که در این صورت خود بهتر می توانید حجاب صدر اسلام را با حجاب قرن 21 مقایسه نمائید. البته آنچه گفتیم در مورد کیفیت حجاب اسلامی بود نه مصداق آن چرا که هیچ بعید نیست که در همان صدر اسلام هم کسانی بوده اند که پایبند به حجاب، آنگونه که اسلام فرموده است نبوده اند. اما اینکه فرموده اید آیا خوش لباس بودن و مطابق با مد روز پیش رفتن گناه دارد؟

عرض می کنیم که خوش لباس بودن و مطابق مد روز پیش رفتن در صورتی که در برابر محارم باشد و ترس به گناه افتادن خود یا محارم وجود نداشته باشد اشکالی ندارد اما اگر مد روز به گونه ای باشد که پوشش تلقی نگردد و اهدافی که خداوند برای پوشش زن در نظر گرفته است محقق نسازد در این صورد چنین مدی گناه می باشد که خوب است برای روشن تر شدن بحث، موضوع را با کلام فقیه و فیلسوف قرن، شهید مرتضی مطهری ادامه دهیم ایشان می فرماید:

{ آیا زن و تمتعات مرد از زن باید رایگان باشد؟ آیا مرد باید حق داشته باشد که از هر زنی در هر محفلی حداکثر تمتعات را به استثنای زنا ببرد یا نه؟.

اسلام که به روح مسائل می‏نگرد جواب می‏دهد: خیر، مردان فقط در محیط خانوادگی و در کادر قانون ازدواج و همراه با یک سلسله تعهدات سنگین می‏توانند از زنان به عنوان همسران قانونی کامجویی کنند، اما در محیط اجتماع استفاده از زنان‏ بیگانه ممنوع است. و زنان نیز از اینکه مردان را در خارج از کانون خانوادگی کامیاب سازند به هر صورت و به هر شکل ممنوع می‏باشند.

درست است که صورت ظاهر مسأله این است که زن چه بکند؟ پوشیده بیرون بیاید یا عریان؟ یعنی آن کس که مسأله به نام او عنوان می‏شود زن است و احیاناً مسأله با لحن دلسوزانه‏ای طرح می‏شود که آیا بهتر است زن آزاد باشد یا محکوم و اسیر و در حجاب؟ اما روح مسأله و باطن مطلب چیز دیگر است و آن اینکه آیا مرد باید در بهره کشی جنسی از زن، جز از جهت زنا، آزادی مطلق داشته باشد یا نه؟ یعنی آن که در این مسأله ذی نفع است مرد است نه زن، و لااقل مرد از زن در این مسأله ذی نفع‏تر است. به قول ویل دورانت:

«دامنهای کوتاه برای همه جهانیان بجز خیاطان نعمتی است.».

پس روح مسأله، محدودیت کامیابیها به محیط خانوادگی و همسران مشروع، یا آزاد بودن کامیابیها و کشیده شدن آنها به محیط اجتماع است. اسلام طرفدار فرضیه اول است.

از نظر اسلام محدودیت کامیابیهای جنسی به محیط خانوادگی و همسران مشروع، از جنبه روانی به بهداشت روانی اجتماع کمک می‏کند، و از جنبه خانوادگی سبب تحکیم روابط افراد خانواده و برقراری صمیمیت کامل بین زوجین می‏گردد، و از جنبه اجتماعی موجب حفظ و استیفای نیروی کار و فعالیت اجتماع می‏گردد، و از نظر وضع زن در برابر مرد، سبب می‏گردد که ارزش زن در برابر مرد بالا رود.

فلسفه پوشش اسلامی به نظر ما چند چیز است. بعضی از آنها جنبه روانی دارد و بعضی جنبه خانه و خانوادگی، و بعضی دیگر جنبه اجتماعی، و بعضی مربوط است به بالابردن احترام زن و جلوگیری از ابتذال او.

حجاب در اسلام از یک مسأله کلی‏تر و اساسی تری ریشه می‏گیرد و آن این است که اسلام می‏خواهد انواع التذاذهای جنسی، چه بصری و لمسی و چه نوع دیگر، به محیط خانوادگی و در کادر ازدواج قانونی اختصاص یابد، اجتماع منحصراً برای کار و فعالیت باشد. برخلاف سیستم غربی عصر حاضر که کار و فعالیت را با لذتجوییهای جنسی به هم می‏آمیزد اسلام می‏خواهد این دو محیط را کاملًا از یکدیگر تفکیک کند.[4] _ [5]}

موفق باشید

[1] . سوره النور (24): آیه 31

[2] . تفسیر نمونه، ج‏14، ص: 434

[3] . تفسیر نمونه، ج‏14، ص 440 و ص: 441

[4] . مجموعه‏آثاراستادشهیدمطهری، ج‏19، ص 432 و ص: 433

[5] . برای اطلاع بیشتر به نرم افزار مجموعه‏آثاراستادشهیدمطهری، ج‏19 مراجعه فرمائید

یادداشت 94/11/20

کدخبر110600

پری نازاسبلی

انهای پیام /

 

توسط سردبیر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.