آیرال:
رسانه در عصر بازتعریف: از انتقال پیام تا مهندسی افکار
یادداشت
پر يناز مهاجرانی اسبلی
در پاییز ۱۴۰۴، رسانه‌ها دیگر صرفاً ابزار اطلاع‌رسانی نیستند؛ آن‌ها به میدان اصلی شکل‌گیری قدرت نرم، مهندسی افکار عمومی، و بازتعریف هویت جمعی تبدیل شده‌اند. تحولات اخیر در ایران و جهان نشان می‌دهد که رسانه‌ها در حال عبور از روایت‌گری خطی به سمت روایت‌سازی الگوریتمی، چندلایه و تعاملی هستند.
رسانه‌های رسمی ایران: در آستانه تحول یا درگیر تکرار؟
در نشست‌های اخیر استان البرز و تهران، کارشناسان رسانه‌ای هشدار داده‌اند که رسانه‌های رسمی کشور نیازمند بازطراحی ساختار، تربیت نیروی انسانی چندمهارتی، و عبور از کلیشه‌های خبری هستند. نسل جدید مخاطبان، دیگر به دنبال خبر نیست؛ آن‌ها به دنبال تجربه، معنا، و مشارکت در روایت هستند.
هوش مصنوعی و رسانه: هم‌افزایی یا تهدید؟
با ورود هوش مصنوعی به اتاق‌های خبر، الگوریتم‌ها اکنون تعیین می‌کنند که چه چیزی دیده شود، چگونه روایت شود، و چه کسی شنیده شود. این تحول، رسانه‌ها را با چالش‌های اخلاقی، حرفه‌ای و هویتی مواجه کرده است. در ایران، برخی رسانه‌ها در حال آزمایش مدل‌های تولید محتوا با کمک هوش مصنوعی هستند، اما هنوز فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارند.
رسانه‌های جهانی: روایت‌سازی در بحران‌های چندلایه
از جنگ غزه تا انتخابات آمریکا، رسانه‌های جهانی نشان داده‌اند که روایت‌سازی چندلایه، ترکیب داده و احساس، و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند افکار عمومی را به‌سرعت شکل دهد یا تغییر دهد. ایران نیز باید در این میدان، با فرماندهی واحد رسانه‌ای، تربیت روایت‌گر، و تولید محتوای چندزبانه وارد شود.
نتیجه‌گیری: رسانه به‌مثابه قدرت نرم ملی
رسانه امروز، نه فقط ابزار اطلاع‌رسانی، بلکه سازنده‌ی حافظه جمعی، مهندس افکار، و بازتعریف‌کننده‌ی هویت ملی است. برای ایران، عبور از رسانه‌های سنتی به رسانه‌های هوشمند، شرط بقاء در میدان جهانی روایت‌هاست.