کرونا ؛تضعیف کننده دین یا علم ؟
⭕️پری ناز مهاجرانی اسبلی :مددکارآسیب شناس اجتماعی و دانش آموخته کلام اسلامی
⭕️دراین ایام مسله شیوع بیماری کرونا به مهم‌ترین دغدغه وچالش ملت‌های جهان مبدل شده است و واکنش هایی دربین ملت ها به وجود آورده است هرچند که بسیاری از واکنش‌ها در مواجهه با این موضوع،
شباهت‌های بسیاری با یکدیگر داشته و سبب نوعی اشتراک مساعی میان دولت‌ها و ملت‌های جهان شده است. اما برخی اختلافات دولت ها درواکنش هم به صنعتی یا سنتی بودن جامعه مربوط میشود اما
ویروس کرونا دربرابر مومن وملحدصنعتی وسنتی به یکسان عمل میکند .
با اوج اپیدمی ویروس کرونا و به تبع آن، تعطیلی مناسک مدهبی جمعی و بسته شدن اماکن مذهبی در ایران و سراسر جهان، برخی با رونق دادن شبهه قدیمی جدایی علم و دین در مقابل یکدیگر و طرح سوالاتی که دین در مقابل علم زانو خواهدزدیا دین وتوسل خواهدتوانست مارانجات دهد.اقدام به جنگ با دین شده اند.
دراین میان اما برخی دولت‌ها درتلاش اندتا در این عرصه از نگرش‌های مذهبی و سنتی کمک بگیرند و در مقابله با این بیماری سهمی هم برای درمان‌های سنتی قائل شوند. به خصوص آنکه عموما در این کشورها مردم برای مقابله با بحران‌ها آمادگی ندارند و گاها دست به اقداماتی همچون خودکشی هم میزنند که قسمتی از آن به دلیل ترس از بیماری و قسمتی یگر ناشی از نگرانی‌های مرتبط به تبعات اقتصادی این بحران است.
در پیشرفته‌ترین کشورهای جهان شاهدیم ، کلیسا و پدران روحانی متکفل حل و فصل بخشی از مشکلات ناشی از کرونا هستند و به صورتی بسیار پررنگ‌تر از گذشته واردمیدان شده اند این جدای از تحرکات افراطیون مذهبی است که ابتلای به این بیماری را بلایی آسمانی تفسیر کرده و هیچ اعتقادی به درمان محافل پزشکی ندارند.
مطالعه سیره اهل‌بیت علیهم السلام نیز نشان می‌دهد که آنان علی‌رغم اینکه بیش از هر فرد دیگری به مرگ و فلسفه آن آگاه بودند، اما در مواقع بیماری به طبیب مراجعه و از توصیه‌های آنان استفاده می‌کردند.
نگاه های افراطی وتفریطی مدعی یا موهم تعارض از بوسیدن و لیسیدن اعتاب مقدسه تا توهین به صلیب نماد مسیحیت دو سوی پیوستاری است که در تعارض، ناهمسویی وناهمدلی علم و دین اتفاق نظر دارند.
در آمریکا، انگلیس مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی نه تنها رویکردهای مذهبی و اجتماعی را در برخورد با بیماری کرونا مورد تایید قراردادندبلکه خود و خانواده‌شان نیز به طرق مختلف به این گونه شیوه‌ها متوسل می‌شوند. لذا این سخن که با پیدایش پدیده کرونا، مردم را به باورهای دینی و متوسل کرده بی ربط نیست اما دراین میان ترویج خرافه گرایی پای ساحران و معاندین و دین ستیزان را در عرصه دین واسلام فراخ کرده است . وحتی گاهی رمال ها و فالگیران نیز دستور عمل هایی را به مردم آموزش میدهند که دوران قبل رنسانس را یادآور میشود .این گروه با ترویج شایعات خرافی و منفعل نشان دادن عالمان دین درصدد جنگ با دین هستند.
رسانه‌ها اذکار و دعاهایی که مراجع تقلید برای حفظ آرامش توصیه کرده‌اند را به نوعی ای تحریف کردند که گویا علمای دین این نسخه را برای رفع کرونا تجویز کردند و به توصیه های بهداشتی پزشکان بی‌توجهند.
به این نکته تأمل می‌کنم که بشر امروزی با تمام غرور علمی و تمدنی‌اش که در هیچ زمانی از تاریخ تا این حد پیشرفته و متکی به خود نبوده، زمین را تصرف کرده و در پی کشف اسرار کهکشانها و سایر اجرام آسمانی است ولی ببینید که چگونه موجود ریزی که به چشم دیده نمی‌شود و اینگونه بشرِ در تکاپو را مستأصل و فریز کند و کل هستی‌اش را تهدید به نابودی کند.
یکی از تعالیم محوری دین در نگاه عرفانی‌اش تأمل به این قضیه بوده که بشر در مقابل امر متعالی بسیار ضعیف است. وَخُلِقَ الإِنسَانُ ضَعِیفًا. به نظر می‌رسد که یکی از دلایل پناه بردن انسان به خدا همین ضعف وجودی خویش بوده است. تعالیم دینی مکرر به این مسئله پرداخته‌اند که غرور بالابرنده را در سرشت انسانی فرو بکاهند. مولانای بزرگ این نکته را به شرینی می‌سراید:
میر دیدی خویش را ای کم ز مور/ زان ندیدی آن موکل را تو کور
غره گشتی زین دروغین پر و بال / پر و بالی کو کشد سوی وبال
باید به دور از جنجال‌های دو گروه افراطی دین گریز و دینداران بی عقل، با اتفاق افتادن بلایای طبیعی و بیماریهای همه گیر، نه لزومی دارد چنین حوادثی را به طور حق به جانب، عذاب الهی بدانیم و سزای گناهکاران و نه این مسائل را به دلیل مستأصل شدن دینداران از حل آن، به مثابه فرصتی بدانیم که به اساس دین حمله کنیم و امر متعالی را حقیر شماریم زیرا که تا زمانی بشر هست، مرگ هست و محدویت های عقل در حل مسائل متافیزیک و پیچیدگی‌های هستی، دین هست. هر چند ممکن است گاهی به افراط گراید و گاهی به خرافات، اما دین هست زیرا که بشر ضعیف خلق شده است.
این گونه تبلیغات گسترده دین را بین کم تر رنگ تر خواهد کرد یا رجوع به دین را تقویت خواهد کرد ؟
باید منتظر ماند دید که کرونا رنسانسی به وجود خواهد آورد در بازگشت به دین یا جدایی دین از علم
پدیده کرونا حاوی درس‌ها و عبرت‌هایی است که بشر باید آنها را مورد توجه و مداقه قرار دهد. اگر منشا این ویروس طبیعی باشد، شاید به این معنی است که انسان در پی تلاش برای تسلط بر طبیعت، رابطه میان خود و طبیعت را از حالت تعادل و توازن خارج ساخته و اینگونه تاوانش را می‌دهد و اگر منشا آن چنانکه برخی معتقدند، غیر طبیعی و محصول یک نقشه و توطئه باشد، باید از سازندگانش پرسید که آیا این ویروس دامان خود آنها را نگرفت و آیا با انتشار آن، به چیزی که می‌خواستند رسیدند یا اینکه محاسبات‌شان غلط از آب درآمد؟
بایدکه گرمای ایمان را به روشنگری دانش گره بزنیم تا کوکب هدایت رخ نماید.
