آیرال خبربه گزارش خبرگزاری صدا و سیما ،آقای رحمت الله خرمالی مدیرکل آسیای میانه ، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت ایران در مصاحبه با رادیو گفتگو از افزایش حجم مبادلات تجاری ایران با چهار کشور ساحلی خزر خبر داد .
مشروح گفتگو به این شرح است:
مجری : ما در خزر هم منافع مشترک داریم با توجه به ظرفیتهایی که برای خودمون و سایر کشورها وجود دارد هم منافعی داریم که می توانیم به نوعی با اشتراک گذاشتن اونها در بین کشورهای حوزه خزر در واقع منافع و عقاید اقتصادی خوبی را برای کشور خودمون و حالا سایر کشورها ایجاد کنیم در این رابطه می فرمایید که نگاه کشور ما به عنوان یکی از کشورهای مهم و تاثیر گذار در دریای خزر نسبت به مسائل اقتصادی این حوزه به چه صورتی است در برهه هایی از زمان ما شاهد این بودیم که خیلی توجهی نمیشد به توسعه دیپلماسی این بخش اما در دولت سیزدهم گویا این نگاه متغیر شده
مهمان : من میخواهم اشاره کنم به سبقه همایشی که سال 2019 که بنده خودم رایزن بازرگانی اون موقع در ترکمنستان بودم برگزار شد در سطح خیلی بالایی توافق شد در سطح سران کشور هم جمهوری اسلامی ایران هم معاون اول رئیس جمهور معمولاً شرکت می کنند در این اجلاس کلیات این سند این بود که در حوزه های ترانزیت در حوزه های توسعه همکاری مناطق آزاد در حوزه های مربوط به انرژی و حوزه های مربوط به سرمایه گذاریهای مشترک تولید مشترک یعنی اون سند ماده 4 موافقتنامه همکاری اقتصادی خزر که در سال 2018 به امضای مقامات 5 کشور رسید عمدتاً در این مسائل تمرکز کرده و به اصطلاح نقاط مشترک 5 تا کشور است بویژه در خصوص توسعه همکاری مناطق و استانهای ساحلی خزر یعنی شما اشاره کردید به منافع مشترکی که در خزر وجود دارد و همچنین در کنار این سند موافقتنامه همکاری اقتصادی موافقتنامه همکاریهای حمل و نقلی هم بین این 5 تا کشور امضاء شد که دوباره در تاریخ 13 و 14 ماه که برگزار شد و با حضور مقامات 5 تا کشور از سازمان توسعه تجارت هم حضور داشتند و بنده هم افتخار حضوردر این جلسه را داشتم بویژه در حوزه ترانزیت همکاری مناطق آزاد ، انرژی ، در حوزه برق ، آب تجهیزات و همچنین همکاریهای حمل و نقلی و تعرفه های گمرکی و همچنین ایران پیشنهاد کرد دبیرخانه ای برای این پیگیری توافقات 5 تا کشور انجام شود خوب می دونید که منطقه خزر و این 5 تا کشور از ظرفیت بسیار بالایی برخوردار هستند در حوزه واردات در حوزه حمل و نقل در حوزه انرژی من می خواهم که در خصوص تک تک این موارد یک اشاراتی را داشته باشم پیرو این اجلاسی که برگزار شد بر حسب تاکید جناب آقای دکتر مخبر و توافق مقامات 4 کشور روز شنبه هفته گذشته اولین اجلاس منطقه آسیای میانه ایران و با حضور آذربایجان و روسیه انجام شد این به نوعی در راستای توافقات مقامات بود که همسان سازی تعرفه ها و توسعه همکاریهای حمل و نقلی را با هم داشته باشیم که خروجی این الحمدالله اون بحث موانعی بود که توی عبور از ترکمنستان بود برای کامیون های ایران که از خاک ترکمنستان عبور می کردند از مرداد ماه سال 95 عوارضی وضع شده بود که به ازای هر تن کیلومتری 1 دلار بود که بعداً به یک و نیم دلار افزایش پیدا کرد این یکی از خروجی های مثبت بود که در حوزه ترانزیت برای ما حاصل شد و این مانع بزرگ در حوزه عبور از ترکمنستان برای آسیای میانه الحمدالله اتفاق افتاد در حوزه ترانزیتی و حوزه همکاری حمل و نقلی باز توافق شد توی این اجلاس که طرف روس توافق خودش را در خصوص سرمایه گذاری در خط ریلی اینچه برون گرمسار بیاد سرمایه گذاری انجام بشود و این پروژه هم دوباره به مرحله اجرا برسد و خوشبختانه این توافقات خیلی خوب بود که توی این حوزه اتفاق افتاد یا من می خواهم بحث مناطق آزادی که تاکید شد خوب روسیه در حوزه دریای خزر از طریق استان جمهوری داغستان و جمهوری دیگرشون با این چهارتا کشور ارتباط دارد بحث سرمایه گذاری مشترک بین منطقه آزاد انزلی و بخش آزاد لوتوس در فدراسیون روسیه مطرح شد که توی این مدت اخیر یکی از شرکتهای ایرانی رفته اند سرمایه گذاری کرده اند در آنجا در حال احداث کارخانه است این همکاری هم در حال رشد است در حوزه انرژی هم خوشبختانه توافقات خوبی شد که الان آقای وزیر محترم نفت هم دیدند که رسانه ای کردند که ما بیاییم سوآپ فرآورده های گازی روسیه و نفتی را با این کشور شروع کنیم و بیاییم به سمت خودمون از سمت ترکمنستان سوآپ بشه و بخش از نیاز خودمون رو هم تامین بکنیم اینها اتفاقات خیلی خوبی که افتاده و در بحث دریای خزر که دریای صلح و دوستی برای 5 تا کشور ارمغان های خوبی را هم داشته من خوشبین هستم که این حجم مبادلاتمون در حال رشد است من می خواهم یک اشاره ای بکنم به حجم مبادلاتمون با این پنج کشور در ششماهه امسال صادرات ایران حدود چهل و هفت درصد رشد داشته بین این کشورها و حجم کل مبادلات جمهوری اسلامی با این چهار کشور بیش از چهل درصد در شش ماهه اولرشد داشته و این روند به نظر من در حال ادامه است و سال گذشته رقمی که من خاطرم است حدود سه و نیم میلیارد دلار بوده کل مبادلات ایران با این چهار کشور بر اساس آمار گمرکی ایران و ایشالا با این توافقات خوبی که صورت گرفته این روند ادامه پیدا کند و تا چهارمیلیارد دلار هم حجم مبادلات افزایش پیدا کند
مجری : این ظرفیت هم وجود دارد یعنی ما می توانیم حتی در بحث تجارت حالا یکسری بحث مربوط به حمل و نقل بود که حضرتعالی به درستی بهش اشاره کردید و مباحث مرتبط با حوزه انرژی که باز هم فعالیتهایی داره صورت میگیره در سطح توسعه تجارت هم اتفاقات خوبی رقم خورده حالا در این شش ماهه به نظر میاد که نگاهها تغییر کرده و ما شاهد این توسعه تجارت هستیم کارهای دیگری هم مورد نظر بود استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و بحث روادید تجار اینکه حالا یا روادید رانندگان را در واقع ما شاهد لغوش باشیم و روادید تجار را هم به نوعی تسهیل بشود صدور آن در این زمینه هم آیا اتفاقاتی رقم خورده یا اینکه نه کماکان نیاز به زمان است برای تسهیل امور مرتبط با توسعه تجارت
مهمان : روادید که با قزاقستان توی دیدار اخیری که در سمرقند اتفاق افتاد و طرف قزاقی با ورود اتباع ایرانی به مدت چهارده روز بدون روادید موافقت کرد ولی با فدراسیون روسیه بیشتر بحث این بود که اینها می گفتند که در قالب گروههایی اینها به روسیه سفر کنند و روادید ها را به صورت گروهی صادر کنند ولی ما ویزامون با آذربایجان و ترکمنستان کمی سخت گیرانه است .