اوایل مرداد ماه سال‌جاری بود که پیاده‌راه شهریار تبریز، مزین به مجسمه‌های تکم‌چی شد؛ آثاری که نمایانگر فرهنگ غنی مردمان این خطه بود، اما هنوز یک ماهی از نصب این آثار نگذشته بود که برخی از قسمت‌های این مجسمه توسط برخی شهروندنماها دچار تخریب شد.
به گزارش آیرال خبر به نقل از شهریار، با تخریب بخش‌هایی از مجسمه‌ها، بانوی مجسمه‌ساز تبریزی و خالق این آثار حجمی به سرعت در محل حاضر شده و نسبت به ترمیم مجسمه‌ها اقدام کرد، البته برای بارهای دوم و سوم نیز مجددا بخش‌هایی از مجسمه‌ها مثل انگشت و… تخریب شد و بازهم توسط خالق اثر مورد مرمت قرار گرفت.
در حال حاضر آثار حجمی تکم‌چی همچنان استوار و درخشان و مرمت شده در پیاده راه شهریار تبریز خودنمایی کرده و فرهنگ و تاریخ گهربار ایران و خطه آذربایجان را به نمایش می‌گذارد.
خالق این آثار حجمی که یک بانوی جوان تبریزی است، در این باره به ایسنا می‌گوید: بخشی از مجسمه‌های تکم‌چی بارها شکسته شده و دوباره مرمت شد؛ زمانی که در حال تعمیر مجسمه‌ها بودم پیرمردی آمد و گفت “دخترم وقتی دیدم انگشتان مجسمه‌ها را شکستند ناراحت شدم، انگار که دستان من شکسته شده باشد”، به ایشان گفتم ناراحت نباشید اگر صدبار هم مجسمه‌ها شکسته شود من آن‌ها را ترمیم خواهم کرد؛ گاهی با دیدن احساس درد دیگران، درد خود آدم را به فراموشی می‌سپارد.
پارلا صبور، تخریب‌کنندگان آثار هنری و شهری را همانند انسان‌هایی می‌داند که با خود درجنگ بوده و با همه چیز سر ستیز دارند و ادامه می‌دهد: به قول خانم توران میرهادی، مادر آموزش و پرورش نوین ایران که می‌گوید “صلح را باید از کودکی آموخت با خودتان صلح کنید، آن زمان تمام جهان با شما صلح خواهد کرد”. به نظر من کسانی که با خود می‌جنگند با همه چیز سر ستیز دارند؛ از کسانی که چنین کارهایی انجام می‌دهند، می‌خواهم که به همه هستی، گیاهان، حیوانات، انسان‌ها و دستاوردهای انسانی از جمله آثار ادبی و هنری احترام بگذارند.
او با بیان این‌که به پیشنهاد مدیران ارشد فرهنگی شهر و به ویژه مدیرکل سازمان سیما و منظر شهرداری کلانشهر تبریز، آقای برزگر جلالی مجسمه‌های تکم چی را خلق کرده‌ام، ادامه می‌دهد: این انتخاب، شایسته قدردانی بوده و بنده نیز با درک فرهنگی این سوژه، تمام مساعی خود را به کار برده و در حد وسع و توان خود در جهت خلق این آثار زیبا و به جا، تلاش کردم و امیدوارم توانسته باشم مطلوب نظر شهروندان فهیم و بافرهنگ شهرمان را برآورده کرده باشم.
تکم‌چی بشارت دهنده بهار و نوروز است
صبور با بیان این‌که تکم‌چی بشارت دهنده بهار و نوروز بوده و تکم‌گردانی یکی از آیین‌ها و سنت‌های کهن در آذربایجان و در آستانه عید نوروز است که چند روز مانده به چهارشنبه سوری اجرا می‌شود، می‌گوید: بر اساس رسمی دیرینه در خطه آذربایجان در هر چهار هفته‌ی اسفندماه جشنی برای استقبال از بهار برپا می‌شود و معمولاً مردم این جشن‌ها را از اولین چهارشنبه اسفند معروف به “یالانچی چرشنبه(چهارشنبه دروغین) ” شروع می‌کنند.
او با بیان این‌که دومین چهارشنبه اسفند نیز به “خبرچی چرشنبه” و سومین چهارشنبه نیز با نام “کول چرشنبه(چهارشنبه خاکستری) ” معروف است، اضافه می‌کند: چهارمین چهارشنبه نیز با نام “گول چرشنبه” معروف بوده و تکم‌چی‌ها در بین دو چهارشنبه آخر سال، با شعرخوانی و شور و نوا، آمدن بهار را خبر داده و مژدگانی می‌گیرند.
این بانوی مجسمه‌ساز با اشاره به این‌که تکه یا تکم، واژه ترکی بوده و به معنای بز نر است، می‌افزاید: تکم چی‌ها، عروسکی به شکل بز در دست داشته و اشعاری می‌خوانند که در عین سادگی و صمیمیت، بیانگر دیدگاه انسانی عصر خود بوده و سرشار از نشانه‌ها و سمبل‌ها است؛ اینجاست که با نشانه‌شناسی اشعار و عناصر اجرایی آن رگه‌هایی از آیین شمنیسم در آن هویدا می‌شود.
او در ادامه سخنانش به برخی از آثار نصب شده خود در سطح شهر تبریز اشاره کرده و می‌گوید: در محوطه مشرف به لاله پارک تبریز_اتوبان پاسداران نیز یکی دیگر از آثارم نصب شده که بوی کوچه باغ خاطره‌های به‌یاد ماندنی دوران کودکی را می‌دهد؛ مجسمه سه کودک در حال بازی قایم موشک که یکی از بازی‌های دوران کودکی ایرانیان بوده و حکایت از فرهنگ فراگیر و غنی مردمان این خطه دارد؛ متاسفانه این بازی هم با رواج بازی‌های الکترونیکی رنگ باخته و در حال فراموشی است.
او اضافه می‌کند: در آتلیه شخصی خود نیز تندیس‌های خلق کرده‌ام که نمونه آن “تندیس پدر جذامیان ایران”، جناب آقای دکتر محمدحسین مبین و تندیس مرحوم باغچه‌بان و چند تندیس دیگر مربوط به اساتید ادب و هنر آذربایجان است؛ همچنین مجموعه بازی‌های فولکلور کودکان نیز از جمله آثاری است که تا به امروز خلق کرده‌ام.
خلق تندیس پروین اعتصامی
صبور با بیان این‌که تندیس زنده یاد پروین اعتصامی را نیز در دست ساخت دارم، ادامه می‌دهد: با مطالعه، تحقیق و مراجعه به اسناد و مدارک مرکز آمار ایران، سازمان ثبت اسناد، آرشیو کتابخانه مجلس و بهره‌گیری از آرشیو اساتید اهل ادب و فرهنگ، توانستم به درکی نزدیک به حقیقت از روح و جسم ظریف این بانوی فرهیخته برسم و جسارت ساخت تندیس ایشان را پیدا کنم؛ امیدوارم در ماه‌های آتی تندیس پروین اعتصامی هم در معرض دید و قضاوت شهروندان گرامی قرار گیرد.
او با اشاره به این‌که اگر از خلق اثر هنری سخن گفته می‌شود، باید هنرمند وارسته از تمام بحث‌های پیرامونش، با تمام احساس و به قول معروف با پوست و استخوانش به درک عمیقی از سوژه برسد تا بتواند به آن جان بدهد، اضافه می‌کند: این امر باید محقق شود تا مخاطب از مطالعه شعر، یا شنیدن موسیقی و یا تماشای مجسمه خلق شده لذت ببرد و به فکر فرو رود.
او در بخش دیگر سخنانش، به زندگی خود نیز اشاره کرده و بیان می‌کند: شخصیت و هویت فکری من نیز همانند دیگران، در دوران کودکی متاثر از شرایط فرهنگی خانواده شکل گرفته است، چراکه پدرم اهل کتاب بود و همراه مادرم تاثیر عمیقی در شکل گیری هویت و پایه‌های فکری من داشته است.
این بانوی هنرمند با تاکید بر این‌که در دوران کودکی نقاشی کردن را از مادربزرگم(مادر پدری) که زنی با ذوق و هنرمند بود، یاد گرفتم، می‌گوید: مادربزرگم شعرهای کوتاه می‌نوشتند و نقاشی‌های خیالی برای شعرهایشان به تصویر می‌کشیدند، من نیز بیشتر اوقات در حیاط قدیمی خانه مادربزرگ مشغول ساختن مجسمه های گلی بودم.
او با تاکید بر این‌که در سن ۱۱ سالگی به یادگیری طراحی و تکنیک رنگ روغن در نزد استاد نخجوانی پرداختم، ادامه می‌دهد: علی‌رغم میل باطنی و با اصرار خانواده بعد از دوره راهنمایی وارد دبیرستان شدم، ولی فضای آموزش و رشته تحصیلی با علایق من متفاوت بود، به همین دلیل در امتحانات آخر سال شرکت نکرده و بی علاقگی خود را اعلام کردم تا در نهایت وارد هنرستان هنرهای تجسمی کوثر شدم و رشته نقاشی را به شکل آکادمیک و باعلاقه در هنرستان دنبال کردم.
او اضافه می‌کند: در این مسیر از اساتیدی چون مرحوم طباطبایی، علوی، عباچی‌زاده، زینتی، نوریان و خانم آختگان بهره وافی برده و دوره هنرستان را به پایان رساندم؛ سپس وارد دانشگاه شده و در مقطع کارشناسی زیر نظر اساتید هنرمندی چون آقایان یعقوب عمامه پیچ، توحیدی، نوبهار، امین افشار، زنده یاد مهدی نژاد، رسولی، کاووسیان و خانم مظفری به تحصیل پرداختم. در حال حاضر نیز با کمک و راهنمایی استاد محمد عارف، انسان‌شناس، نویسنده و پژوهشگر دانشگاه‌های ایران در مورد انسان‌شناسی در حال تحقیق هستم.
شرکت در ۲۴ نمایشگاه گروهی
صبور با بیان این‌که از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۵ در ۲۴ نمایشگاه گروهی شرکت کرده است، خاطرنشان می‌کند: ساختار کارهایم در نقاشی بر اساس ساده کردن به واسطه فضای عینی برای دسترسی به فضای تجسمی و به کارگیری جنبه‌های ناخودآگاه در کار و استفاده از راه حل‌های شخصی برای غلبه بر فضای سه بعدی و تغییر فضای معمولی به فضای غیر معمولی است؛ به قول معروف “نقاشی بیان دیدنی‌ها نیست، بلکه به تصویر کشیدن چیزهایی است که دیده نمی‌شوند”.
این هنرمند که مدتی است از فضای نقاشی دور شده و بیشتر در حوزه مجسمه‌سازی کار می‌کند، در مورد علاقه‌اش به مجسمه‌سازی، اظهار می‌کند: علاقه من به مجسمه‌سازی به همان دورانی که با گل در باغچه خانه قدیمی مادربزرگ بازی می‌کردم، بازمی‌گردد، اما درنهایت، از سال ۹۲ تا ۹۵ در خدمت استاد مستوفی‌زاده به کسب آموزش‌های مجسمه سازی پرداختم و در ورکشاپ‌های خارج از کشور شرکت کردم.
او با تاکید بر این‌که سپس به تدریس هنر در مدرسه ابتدایی و راهنمایی پرداخته و تلاش کردم تا بتوانم در رشد و پرورش استعدادهای کودکان در زمینه هنر موثر باشم، تاکید می‌کند: به همه کسانی که می‌خواهند راهی برای زندگی‌شان انتخاب کنند، توصیه می‌کنم که همیشه مراقب تفکرات، احساسات و کلامشان باشند، زیرا تفکرات، احساسات و کلمات دائمی ما، جایگاهی که در زمان حال داریم را تعیین می‌کنند.
او در ادامه در خصوص ضرورت حمایت از هنرمندان نیز می‌گوید: هر صنفی مشکلات خاص خود را دارد که ضروری است نهادهای متولی تا حد امکان به این مطالبات صنفی توجه داشته باشند، چراکه هنرمندان عموماً به دلیل نداشتن تفکرات تجاری، از توانایی مالی بالایی برخوردار نبوده و گاه نیز در تامین ابتدایی‌ترین امکانات لازم برای زندگی با مشکل مواجه می‌شوند.
صبور اضافه می‌کند: از این‌رو انتظار می‌رود از امکاناتی که نهادهای دولتی و غیردولتی دارند حداقل‌ها را برای هنرمندان فراهم کنند که از جمله آن “اجاره کارگاه در فرهنگسراها با قیمت پایین یا واگذاری زمین برای ساخت کارگاه‌های کوچک در شهرک‌های صنعتی و همچنین ایجاد فرصت عضویت در صندوق بازنشستگی، تامین اجتماعی و پوشش درمانی با تعرفه‌های پایین” است که تاحدودی امنیت خاطر هنرمندان مجسمه‌ساز را فراهم می‌سازد.
به گزارش ایسنا، بدون شک هر هنرمندی در زمان خود به نوعی زیباشناسی رایج دوره زندگی خود را در آثارش منعکس می‌کند که یکی از ماندگارترین این هنرها، هنر تجسمی مجسمه‌سازی بوده و نقش بسیار پر اهمیتی در تکامل و رشد فرهنگ جهانیان ایفا کرده و در رشد فرهنگ والای ملت‌ها اثر بسزایی دارد.